تخریب ساختمان

تخریب ساختمان

کلمه تخریب به معنی خراب کردن نابود کردن و برچیدن تمام و یا قسمتی از سازه گفته می شود .تخریب ساختمان به صورت کلی و جزئی زمانی اتفاق می افتد که ساختمانی عمر مفید خود را از دست داده است و هدف مالک از تخریب آن احداث ساختمانی جدید است و یا می خواهد قسمتی از بنا را جایگزین قسمتی جدیدتر کند .

هدف از مطالعه این مقاله 

شما پس از مطالعه این مقاله با :

• تعریف تخریب ساختمان
• نقشه برداری از ساختمان های تخریب
• تمهیدات پیش از اقدام به تخریب
• ماشین آلات مناسب تخریب 
• انواع روش های تخریب بنا
• ایمنی در تخریب
• قیمت تخریب

تعریف تخریب ساختمان

تخریب ساختمان فرآیندی است که در آن تمام و یا قسمتی از سازه توسط نیروی دست و یا ماشین با روشهایی از پیش تعیین شده جدا می گردد. .

نقشه برداری از ساختمان های تخریب

نقشه برداری و مطالعه پارامترهای سازه و محیط پیرامون آن یکی از ضروریات تخریب است . نقشه برداری تخریب به دو صورت انجام می شود .

1. نقشه برداری ساختمان
2. نقشه برداری سازه

1. نقشه برداری ساختمان

در نقشه برداری ساختمان به منظور  تخریب باید کلیه مراحل ذیل صورت پذیرد:

• مصالح به کار رفته در ساختمان
• استفاده از ساختمان قبل و حال در هنگام تخریب
• بررسی وجود مواد خطرناک و قابل اشتعال  احیانا مواد رادیو اکتیو ، وجود مواد قابل انفجار ، فاضلاب و غیره 
• بررسی شرایط زهکشی و مشکلات احتمالی در آلودگی آب، سیل و فرسایش
• امکانات مشترک با ساختمان مجاور، از جمله راه پله های مشترک، دیوارهای جداکننده
• شرایط تردد عابر پیاده و وسایل نقلیه مجاور
• حساسیت محله با توجه به صدا، گرد و غبار، لرزش و تاثیر ترافیک

2. نقشه برداری ساختاری

در بررسی ساختاری، فرآیند زیر در تخریب نقش دارد:

• روش ساخت
• سیستم سازه ای و شرایط سازه ای زیرزمین ها، مخازن زیرزمینی یا طاق های زیرزمینی.
• سیستم ساختاری اصلی به کار رفته در طراحی.
• وضعیت ساختمان.

تمهیدات پیش از تخریب ساختمان

انتخاب روش تخریب بنا

آیا انتخاب روش تخریب بنا دست خودمان است ؟ باید بگوییم خیر چنین نیست روش تخریب سازه توسط کارشناسان تخریب با در نظر گرفتن موقعیت سازه و مصالحی که در آن به کار رفته است تعیین می شود .

انواع روش تخریب ساختمان

همانطور که برای ساخت یک بنا به نکات ایمنی آن توجه می شود برای تخریب سازه نیز باید با کارشناسان ویژه تخریب که افرادی دوره دیده هستند مشاوره نمود .برای منهدم کردن تمام و یا قسمتی از سازه روش های متداولی وجود دارد که در ادامه به آن  می پردازیم .

روش های تخریب : روش غیر انفجاری و روش انفجاری 

روش تخریب غیر انفجاری ساختمان

در این روش تخریب به صورت دستی و یا ماشینی صورت می گیرد. برای اجاره ابزار آلات و ماشین آلات تخریب کلیک کنید .

روش دستی تخریب 

در روش دستی تخریب ساختمان از نیروی انسانی استفاده می شود .استفاده از ابزار آلاتی همانند پتک ، چکش ، کلنگ

• پتک

نوعی چکش در ابعاد بزرگ است که دارای وزن متنوعی هستند از رو قسمت دسته و مضربه ساخته شده است .

• کلنگ

کلنگ ها به یک سر و دو سر هستند که در هر دو یک تیغه تیز دارند و نوع دو سره آن یک سر تیز و یک سر پهن دارد برای تخریب های جزعی از آن استفاده میشود .

• چکش های برقی

چکش برقی برای سطوح غیر فلزی به کار میرود و قدرت ان ها با یکدیگر متفاوت است نیروی این دستگاه با کمپرسور بادی که از تراکتور تامین می شود کار  می کند.

روش ماشینی تخریب

در روش ماشینی ، تخریب و انهدام سازه با استفاده از ماشین آلات و ابزار آلاتی که گفته خواهد شد تخریب میشود .

ماشین آلات مناسب تخریب 

ماشین آلات تخریب به دو صورت مکانیکی و دستی تقسیم می شوند . 

ماشین آلات دستی : پتک ، چکش ،کلنگ ، چکش برقی

ماشین آلات مکانیکی : بیل مکانیکی ،گوی تخریب ، کاتر ،بابکت ،ربات بتن خوار شناختن این ماشین آلات بسیار خوب است زیرا برای  (اجاره  ماشین آلات) راحت تر می توانید تصمیم گیری نمایید .

ماشین آلات مکانیکی تخریب ساختمان

بیل مکانیکی

بیل مکانیکی یکی از انواع ماشین آلاتی است که در راهسازی و ساختمان سازی کاربرد زیادی دارد این دستگاه به دلیل قدرت بسیار زیادی که دارد و همچنین طول دکل و قابلیت نصب چکش مکانیکی می تواند کلیه عملیات را به تنهایی انجام دهد بنابراین یک ابزار قوی در راهسازی و ساختمان سازی و همچنین تخریب می باشد .

گوی فولادی یا گوی تخریب

جرثقیل ها می توانند به گوی بزرگ نیز تجهیز شوند که به گوی تخریب شهرت دارد این گوی فولادی همانند یک پاندول عمل کرده و با قدرت بالا به تخریب می پردازد .

کاتر

کاتر یا بتن بر نیز یکی دیگر از ماشین آلات تخریب سازه است که برای برش آسفالت و برش در ابعاد کوچک و بزرگ کاربرد دارد کاربرد بتن بری و آسفالت بری را تیغه ی آن مشخص می کند سرعت بالای تیغه در برشکاری فوق العاده است .

ربات بتن خوار یا ربات تخریب بتن

این دستگاه برای برش های موضعی کاربرد دارد که با فشار آب بالا اقدام به جداسازی سنگ دانه ها می شود مزیتی که این دستگاه دارد استفاده مجدد از ماسه و سنگ و ..بعد از تخریب است .

باب کت

باب کت ها لودرهایی به منظور تخریب هستند که پروژه تخریب ساره را با سرعت بالایی انجام می دهد .

روش انفجاری تخریب ساختمان

روش انفجاری تخریب یکی از انواع تکنیک تخریب است که از مواد منفجره برای تخریب سازه استفاده می شود . روش تخریب انفجاری بنا ؛ یکی از تکنیک های پر مخاطره در زمینه ساخت و ساز است که البته اگر به طور اصولی و توسط کارشناسان این امر صورت پذیرد میتواند یک تکنیک کاملا مناسب و با صرفه اقتصادی معرفی نمود . در روش انفجاری تخریب مواد منفجره را با زمان بندی دقیق و کنترل شده یک کار چندین ماهه را در عرض چند ساعت تمام کرد .

تعریف تخریب انفجاری

نوعی از تخریب است که در آن طبق یک برنامه زمانی دقیق و زمان بندی شده طیف گسترده ای از یک سازه ؛با توجه به ساختار تکیه گاهی ساختمان تحت وزن خود با استفاده از مواد منفجره فرو می ریزد .

انواع تخریب انفجاری سازه

در روش تخریب انفجاری سازه از دو روش متعارف استفاده می شود :

• روش درختی ( ساختمان منفجر شده همانند یک درخت به پهلو فرو ریزد )
• روش در جای پای خود ( ساختمان منفجر شده در خود فرو ریزد )

ایمنی تخریب انفجاری ساختمان 

ایمنی در تخریب ساختمان به روش انفجاری یکی از اصول اصلی تخریب است زیرا در این روش میزان خطرات به نسبت بیشتر از هر روش دیگری است این کار باید توسط افراد دوره دیده انجام شود .

پیمانکار تخریب انفجاری ساختمان کیست ؟ 

شلید لازم باشد بخش تخریب انفجاری را به یک فرد با مهارت و دقت بالاتر سپرد .پیمانکار تخریب انفجاری ساختمان باید در هنگام انجام عملیات تخریب یک طرح ایمنی از پیش تعیین شده را طراحی و مدیریت نماید .

مراحل تخریب انفجاری

آماده سازی

پیمانکار تخریب پیش از انهدام سازه باید آن را آماده سازی نماید . قبل از تضعیف بنا باید با دقت فراوان وضعیت فروریختن بنا را بررسی نماید و مقدار و مواد منفجره را که در انهدام بنا قرار است مورد استفاده قرار دهد را بررسی نماید.

ویژگی های مواد منفجره

مواد منفجره موادی هستند که به طور ناگهانی واکنش نشان داده و با حجم زیادی از گاز در دمای بسیار بالا رو برو می شویم .

ویژگی های مواد منفجره :

• چگالی: انرژی در واحد طول گمانه را قادر می‌سازد تا بر اساس شرایط سایت تغییر کند .
• فشار انفجار: اندازه گیری توانایی تکه تکه شدن ماده منفجره .
• مشخصات دود: مقدار بخارات مضری که یک ماده منفجره تولید می کند.
• حجم گاز : مقدار کل گازهای تولید شده در انفجار .
• حساسیت: توانایی ماده منفجره برای حفظ موج انفجار.
• حساسیت: سهولت شروع یک ماده منفجره .
• پایداری: معیاری برای سنجش پایداری شیمیایی در شرایط ذخیره سازی هنگام ذخیره سازی.
• استحکام: این مقدار انرژی یک ماده منفجره را توصیف می کند ، که اغلب به عنوان قدرت حجمی نسبی یا قدرت وزنی نسبی اندازه گیری می شود .
• سرعت انفجار: این سرعت موج انفجار را هنگام عبور از ستونی از مواد منفجره توصیف می کند .
• مقاومت در برابر آب : تأثیر آب بر ماده منفجره .

انواع مواد منفجره 

از متداول ترین مواد منفجره برای تخریب بنا عبارتند از :

مواد منفجره دوغاب

که شامل نیترات آمونیم این محلول مناسب محیط های مرطوب است .مواد موجود در این محلول با هوا ایجاد واکنش می کنند و انفجار رخ می دهد.

مواد منفجره امولسیونی

مواد میکروسکوپی از انواع شیشه پلاستیک و رزین را با آلومینیوم ترکیب کرده و به عنوان مواد منفجره عمل میکند .

دینامیت یا نیتروگلیسیرین

دینامیت یا نیتروگلیسیرین نیز یکی دیگر از مواد منفجره است که در تخریب ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد . 

موارد استفاده از دینامیت :

کارشناسان تخریب برای هر ساره ای با توجه به ابعاد و اندازه های آن ، استفاده از تجهیزات تخریب را مشخص میکنند .در ساختمان های کوچک از چکش و پتک ، آپارتمان های با تعداد طبقات چهار الی پنج طبقه و چکش برقی ( پیکور )  بیل مکانیکی و … اما وقتی وسعت ساختمان بالا رود دیگر جایی برای پتک و بیل مکانیکی باقی نمی ماند و فقط انهدام ساختمان با دینامیت است که میتواند با سرعت بالایی انجام شود.

کارشناسان تخریب ، با توجه به نقطه فرو ریختن ساختمان محل دقیق آن را ارزیابی کرده و سپس اقدام به دینامیت گذاری می کنند .

همان طور که اشاره شد برای تخریب و انهدام سازه با دینامیت باید سازه و موقعیت قرار گرفتن آن را در نظر گرفت .نقطه فرو ریختن ساختمان باید در محلی باشد که بیشترین فاصله با ساختمان های مجاور داشته باشد تا نسبت به گذاشتن دینامیت ها به سمت راست یا چپ ساختمان اقدام کنند . دینامیت ستون ها و سازه های فلزی  و بتنی را تخریب کرده و به قولی اساس ساختمان را منهدم میکند سپس پایه های ساختمان سست شده و در نقطه ای که از قبل پیش بینی شده است فرو می ریزد .

دینامیت به دلیل اینکه سرعت تخریب بسیار بالایی دارد و در مدت چند ثانیه تمام سازه را منهدم می سازد در تخریب پل های قدیمی ، تونل های فرسوده و برج ها و تخریب کوه کاربرد فراوانی دارد .

 روش تخریب ساختمان کاملا بی صدا

تخریب ساختمان به روش بی صدا ، روشی دیگر است که از ماده ای بنام کتراک استفاده میشود .

کتراک ، ماده ای شیمیایی است که پس از حل شدن در آب در بتن تزریق می شود و بدون ایجاد صدا  و یا حرارتی در مدت زمان تقریبا کوتاهی منجر به تخریب ساختمان می شود . از دینامیت بی صدا کتراک در ساخت‌وساز ، راه‌سازی، معادن سنگ و مکان‌هایی با محدودیت صوتی و فضای محدود استفاده می شود .میزان تخریب دینامیت بی صدا بستگی به نوع آن دارد به عنوان مثال برای تخریب سازه با در نظر گرفتن سرعت ریزش سازه از کتراک 2 ساعته و یا حتی 24 ساعته ممکن است استفاده شود .

مزیت روش تخریب انفجاری بر دیگر روشها 

• بالا بردن سرعت تخریب
• ایجاد صدای بسیار زیاد اما در طیف زمانی کوتاه
• کوتاه کردن زمان مزاحمت برای همسایگان
• ایمنی بسیار بالا

ایمنی در تخریب

اقدامات ایمنی در تخریب یکی از ضروریات تخریب پروژه است . در تخریب کلیه کارگران ، ناظران و مهندسان را از محل دور نمایید .تجهیزات آتش نشانی و وسایل اطفای حریق و همچنین آتش نشانی ، پلیس و آمبولانس را پیش از اقدام مطلع سازید تا در محل قرار داشته باشند .