تفاوت خاکبرداری و گودبرداری
تفاوت خاکبرداری و گودبرداری
خاکبرداری و گودبرداری از اولین عملیات های ساخت و ساز هر پروژه ای ( آپارتمان ، برج ، راه سازی و….) می باشند.این دو واژه به ظاهر متشابه هستند و معمولا به همراه هم آورده می شوند در صورتی که چنین چیزی نیست این دو تفاوتهای خیلی زیادی با هم دارند. در ادامه این مقاله به تفاوت خاکبرداری و گودبرداری در عملیات های ساختمانی و راهسازی به طور مفصل خواهیم پرداخت .
خاکبرداری چیست؟
عملیات خاکبرداری در واقع به هموار کردن پروژه گفته می شود که در آن برآمدگی ها و فرو رفتگی های زمین را برداشته و هم تراز می کند .در عملیات خاکبرداری به طور معمول تا عمق 60 سانتیمتری حفر می شود این عملیات ممکن است با توجه به وسعت پروژه و کوچکی آن با دست و یا ماشین آلات کوچک ئ بزرگ انجام پذیرد .
گودبرداری چیست؟
تفاوت میان خاکبرداری و گودبرداری
همان طور که در بالا اشاره شد عملیات خاکبرداری و گودبرداری دو واژه ای هستند که به اشتباه یکی اطلاق می شود اما در عمل این چنین نیست! عملیات خاکبرداری فقط به همسطح کردن برآمدگی ها و فرورفتگی ها تا عمق 60 سانتیمتر است ولی در عملیات گودبرداری اگر چه به هم سطح و کردن پستی و بلندی های زمین می پردازد ولی این عملیات حفاری از عمق 60 سانتی متری بیشتر است و در پروژه های بزرگ به چند ده متر می رسد.
شباهت میان خاکبرداری و گودبرداری
با توجه به مباحثی که تا به اینجا صورت گرفته است شباهتهای این دو عملیات را میتوان در چند مورد زیر خلاصه کرد.
- خاکبرداری و گودبرداری هر دو از اولین عملیاتهای ساخت و ساز و پروژه های عمرانی هستند.
- این دو عملیات هم به صورت دستی و هم ماشینی صورت میگیرد.
- روش اجرای این عملیات تا حدود زیادی به جنس زمین بستگی دارد.

تفاوت خاکبرداری و گودبرداری در چیست؟
مراحل خاکبرداری و گودبرداری چیست؟
مانند هر عملیات ساخت و ساز ، گودبرداری و خاکبرداری هم مراحلی دارند که در ادامه به معرفی مختصر آنها میپردازیم.
پس از آنکه مجوزهای لازم برای اجرای ساخت سازه اخذ شد؛ اولین عملیاتی که در هر پروژه ای انجام می شود عملیات خاکبرداری و گودبرداری است که در این عملیات نقشههای تهیه شده، آزمایشات مکانیک خاک، سطح آبهای زیرزمینی، وضعیت سازههای همسایه و غیره در نظر گرفته می شود و لازم است قبل از اجرای هر پروژه ای مجوز های لازمه از مراکز و سازمانهای مربوطه اخذ شود . سازمانهایی که این مجوزها را برای صاحبان پروژه صادر می کنند سازمان آب و فاضلاب ، اداره برق ، گاز ، مخابرات ، آتش نشانی و کلانتری محل هستند .
دانستن مسیر لولهها و تأسیسات شهری مانند لولهها و کابلها بسته به پروژه، ضروری است. پس از این مراحل عملیات گودبرداری آغاز میشود و حفاری تا عمق مشخص شده در نقشهها صورت میگیرد.
عملیات گودبرداری تا عمق مشخص شده در نقشه و تا زمانی که به خاک سفت نرسیده باشیم باید ادامه پیدا کند و اگر مابهالتفاوت آن تا 15 سانتیمتر باشد، خاک ریخته و آن را با استفاده از کمپکتور فشرده میکنیم و اگر بیش از 70 سانتیمتر بود مابهالتفاوت را با سنگ و سیمان پر میکنیم تا به ارتفاع نقشه برسانیم. به عبارتی اگر مجبور شدیم که گودبرداری را تا عمقهایی بیشتر از مقدار مشخص شده تا رسیدن به خاک سفت ادامه دهیم باید مقدار اضافی گودبرداری شده را به نحوی جبران کنیم.
پس از حفاری بهتر است سطح کنده شده با ملات ماسه و سیمان پوشیده شود تا از هجوم عوامل تغییر دهنده مانند آفتاب، باران، برف و … در امان باشد. در صورت بروز حوادث طبیعی مانند برف، باران، طوفان و … جمع شدن آب در حفره، باید عملیات زهکشی انجام شود.
در صورت ناپایداری دیوارههای گود از راههای پایدار کننده و مهاربندها استفاده میکنیم. از انواع مهاربندها میتوان به اجرای فونداسیون در کف، نیلینگ، سازه نگهبان، سپرکوبی، دیواره دیافراگمی، اجرای خرپا، اجرای پلکانی و ترانشه محیطی اشاره کرد.
در ساخت سازههای بزرگ و کوچک چه نیازی به گودبرداری است؟
به طور کلی عملیات گودبرداری پیش از ساخت هر نوع سازه ای صورت می گیرد این عمل به منظور بالابردن مقاومت سازه در برابر نیروها و عوامل تخریب کننده و کاهش خسارات احتمالی انجام می شود .
به طور کلی گودبرداری پیش از ساخت هر نوع سازهای انجام میشود تا مقاومت سازه در برابر نیروهای کششی مانند زلزله بهتر شود و کمترین خسارت به آن و اهالی آن وارد شود.
در سازههای کوچک مانند آپارتمانهای سهطبقه به بالا برای پایداری بیشتر سازه و ایجاد فضای بیشتر برای پارکینگ و انباری گودبرداری انجام میشود. با توجه به قوانین شهرداریها مربوط به مجوز ساخت تعداد محدودی طبقه و یا ارتفاع محدود سازه، کارفرمایان برای ایجاد فضای بیشتر مجبور به احداث پارکینگ و انباری در طبقات زیرزمین میشوند و به طبع آن گودبرداری صورت میگیرد.
در سازههای بزرگ مانند برجها و پلها در درجه اول گودبرداری به منظور افزایش پایداری سازه در برابر نیروی کششی زمینلرزه و پایین آوردن نقطه ثقل سازه، گودبرداری انجام میشود. البته در برجهای ساختمانی هم ساخت پارکینگ از دلایل گودبرداری است.

تفاوت خاکبرداری و گودبرداری در چیست؟
گودبرداری تا چه عمقی انجام میشود؟
اصولاً در عملیات گودبرداری نوع خاک بسیار مورد توجه است و میزان گودبرداری و روشهای انجام آن بستگی زیادی به نوع خاک دارد. به طور کلی گودبرداری در زمینهای مقاوم به میزان درخواست کارفرما بستگی دارد و انجام میشود و این عملیات در زمینهای غیر مقاوم بیشتر تا رسیدن به زمین مقاوم و بکر برای سازههای بزرگ مانند برجها انجام میشود.
انواع زمین در عملیاتهای گودبرداری و خاکبرداری
زمینها یا خاکها از نظر عملیات گودبرداری و خاکبرداری به پنج نوعی کلی زمین دستی، زمین لجنی، زمین کلنگی، زمین دج و زمین سنگی تقسیم میشوند که در ادامه به صور مختصر به هر کدام میپردازیم.
زمین دستی
به زمینهای نرم که قابلیت کنده شدن با دست به کمک بیل یا هر گونه ابزار دستی را دارند زمین دستی یا بیلی گفته میشود.
زمین لجنی
زمینی است که از خاک نرم ریزدانه مانند رس تشکیل شده است. این زمین به این دلیلی لجنی خوانده میشود که خاک رس آن با جذب آب حالت الاستیک به خود میگیرد و گیر افتادن ماشینآلات حفاری را باعث میشود و کار گودبرداری را با مشکل مواجه میسازد.
زمین کلنگی
زمین کلنگی زمینی است که خاک با کلنگ و بیل برداشته میشود و از دو زمین دستی و لجنی سختتر است ولی آنچنان سخت نیست که جای کلنگ در آن بماند.
زمین دج
دج وسیلهای است که در گذشته برای حفاری مورد استفاده قرار میگرفت زمینهایی که سخت هستند و در هنگام کندن رد کلنگ در آن باقی میماند، زمین دج میگویند.
زمین سنگی
این زمین در رده سختترین زمینها است و به طور یکپارچه از سنگ تشکیل شده است. عملیات گودبرداری این نوع زمینها با استفاده از ماشینآلات حفاری انجام میشود.
گودبرداری و خاکبرداری در زمینهای کوچک و بزرگ
به طور کلی در زمینهای کوچک گودبرداری و خاکبرداری به صورت دستی در صورت نبود فضا برای حضور ماشینآلات حفاری و یا با استفاده از بیل مکانیکی انجام میشود. زمینها کوچک معمولاً در درون شهرها هستند و همجوارانی دارند که محافظت از سازه همجوار هم از وظایف مسئولان عملیات گودبرداری به شمار میرود. برای این منظور حتماً باید از یکی از روشهای مهاربندی استفاده شود.
ولی این دو عملیات در زمینهای بزرگ که معمولاً هم بدون همجوار هستند به شیوه دیگر و با استفاده از ماشینآلات حفاری سنگین انجام میگیرد. در این گونه گودبرداریها ابتدا با لودر اقدام به حفر یک سطح شیبدار میشود که محلی برای ورود به محل گود خود لودر و ماشینهای حمل خاک است. در گودبرداری و خاکبرداری زمینهای بزرگ اگر زمین سست باشد از مهاربند استفاده میشود و اگر زمین سفت باشد و زاویه اصطکاک خاک آن کم باشد نیازی به مهاربند نیست و عملیات ساخت و ساز پس از گودبرداری آغاز میشود.
بررسی تفاوت خاکبرداری و گودبرداری ساختمان
عملیات ساختمان سازی شامل مراحل زیادی میشود و فرآیندی زمانبر است.
از مراحل ساختمان سازی میتوان موارد زیر را نام برد:
- تهیه زمین
- تهیه نقشه
- گرفتن پروانه ساختمان
- تخریب ساختمان قبلی در صورت وجود
- خاکبرداری و گوبرداری
- اجرای سازه
- بتن ریزی
- تیغه چینی
- لوله کشی آب و فاضلاب
- برق کشی
- گاز کشی و…
همانطور که در موارد گفته شده در بالا دیدید، خاکبرداری و گودبرداری از اولین عملیاتهای عمرانی هستند که برای ساخت یک ساختمان مانند آپارتمان و برج یا یک سازه عمرانی مثل پل، صورت میگیرند.
این دو عملیات عمرانی معمولا در میان مردم به اشتباه یکی در نظر گرفته میشوند اما باید به شما بگوییم که اینطور نیست و این دو مورد از عملیات ساختمانی تفاوتهای قابل توجهی با یکدیگر دارند.

تفاوت خاکبرداری و گودبرداری در چیست؟
استفاده از استاندارد مناسب برای ساختمانسازی
ساختمانها نیز میتوانند مشکلساز شوند زیرا این ساختمانها میتوانند در منطقهای که در آن عملیات گودبرداری انجام میشود وجود داشته باشد بنابراین برای این کار بهتر است که از وسایل ایمنی زیادی استفاده کرد. زیرا امکان دارد که ساختمانهای اطراف بر اثر گودبرداریها دچار مشکل شوند یا این که محلی که در آن گودبرداری میشود باعث ایجاد حساسیت در کار شود.
در گودبرداریهایی که به صورت عمیق صورت میگیرد باید تمامی جوانب را در آن مورد بررسی قرار داد این که تمامی جوانب را باید مورد بررسی قرار داد یعنی این که به توان نقشهای از منطقهای که قرار است عملیات گودبرداری صورت بگیرد را به دست آورد.
بنابراین طبق این نقشه میتوان گفت که این عملیات گودبرداری باید در چه محلی و تا چه اندازهای صورت بگیرد برای این کار همان طور که گفته شد باید طبق نقشه محل اقدام به انجام این کار کرد.
زیرا اگر این کار انجام نشود امکان دارد در طول پروژه به سطحی از آب و یا چاه و کانالها رسید در برخی از موارد پیش آمده است که این گودبرداری باعث ایجاد تخریب این کانالها شده است و مشکلات عدیده زیادی را به وجود آورده است.
اگر به صورت علمی به این داستان نگاهی بیندازید خواهید دید که خاک جز موادی است که در طبیعت وجود دارد و این خاک به این صورت است که برای کارهای ساختمانی نیز از آن استفاده میشود. بنابراین برای این که با این ماده طبیعی که در دل طبیعت وجود دارد کار کرد باید جوانب احتیاط را نیز در نظر گرفت به این منظور که هنگامی که با عملیات گودبرداری نوعی تنش در خاک ایجاد میشود باعث میشود که یک سری از تغییرات در خاک حاصل شود و این تغییر باعث خواهد شد که تعادل را به هم بریزد.
تعادلی که تاکنون خاک به آن عادت کرده است با دستکاریهای انسانی از بین میرود و باعث میشود که تغییر کند. امکان دارد در این تغییر هیچ مشکلی به وجود نیاید امکان دارد نیز با یک تغییر کوچک نیز مشکلات زیادی به وجود بیاید. بنابراین خاکها میتوانند نوعهای متفاوتی داشته باشند به این صورت که میتوان آنها را به صورت خاکهای چسبنده یا خاکهای غیر چسبنده و اسکلتی نام برد. گاهی اوقات امکان دارد هنگامی که میزانی از خاک گودبرداری میشود لایههای بعد آن رانش کند این کار بسیار خطرناک است بنابراین میتوان گفت که این یکی از خاصیتهایی است که میتوان آن را برای خاک بیان کرد. برای ایجاد گودبرداری در بیشتر موارد میتوان گفت که باید از یک سازه استفاده کرد به این سازهها که در گودبرداری از آنها استفاده میشود سازه نگهبان گفته میشود. سازه نگهبان میتواند در این عملیات شرایط ایمن را به راحتی ایجاد کند و هر ناامنی را در این کار مدیریت کند.
سخن آخر
خاکبرداری و گودبرداری دو عملیات مشابه در مرحله اول ساخت سازه هستند و با هم تفاوتهایی دارند که در ابتدای مقاله (تفاوت خاکبرداری و گودبرداری ) به آن اشاره شد. پیش از خاکبرداری اقداماتی برای دانستن زیرسازی شهری باید انجام گیرد و مجوزهای لازم اخذ شود. پس از گودبرداری نیز در زمینهای سست و دارای همجوار اجرای مهاربندی لازم و ضروری است. پوشش محل گود پس از گودبرداری باید به سرعت انجام شود تا محل گود در برابر عوامل تغییر دهنده ماند آفتاب، باران و … قرار نگیرد.
راه سازی جهان نما
شرکت راه سازی جهان نما ( راه سازان شکوه دماوند ) فعال در زمینه ی مجری عملیات خاکبرداری و راه سازی، مخلوط ریزی و تهیه آسفالت گرم، فروش و تهیه مصالح ساختمانی در خدمت هموطنان عزیز در جای جای این سرزمین می باشد. عمده فعالیت شرکت ما به دلیل سابقه ی طولانی در استان تهران و مناطق دماوند، رودهن، پردیس و لواسانات (لواسان) می باشد. تیم ما شامل مهندسین ماهر و تحصیل کرده می باشد و این موضوع باعث افتخار ماست تا با دانش کاملا بروز به خدمت رسانی به هموطنان عزیز بپردازیم.
شماره تماس:
موبایل 09124707416
موبایل 09011061426
دفترکار 02176392446